Różnice między progami zwalniającymi a podrzutowymi – praktyczne wyjaśnienie na przykładach

Spowolnienie ruchu na terenach prywatnych, osiedlach, parkingach czy drogach publicznych to jedno z najczęściej stosowanych działań poprawiających bezpieczeństwo. Kierowcy, którzy poruszają się z nadmierną prędkością, stwarzają realne ryzyko kolizji, a odpowiednio dobrane progi drogowe pomagają je ograniczyć. W praktyce wyróżniamy dwa główne typy: progi zwalniające i progi podrzutowe.

Choć na pierwszy rzut oka wyglądają podobnie, pełnią odmienne funkcje i stosuje się je w różnych miejscach. Materiał z jakich może być wykonany jest również odmienny lecz produkty z gumy sprawdzają się najlepiej. Poniżej w prosty sposób wyjaśniamy różnice oraz przedstawiamy dwa przykłady prawidłowego doboru progów.

W Polsce zasady montowania progów zwalniających i podrzutowych określa zmieniające Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 2021 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków drogowych i urządzeń BRD oraz wytyczne GDDKiA.

Czym są progi zwalniające?

Progi zwalniające mają łagodny, szeroki profil, dzięki któremu pojazd przejeżdża przez nie płynnie, pod warunkiem że kierowca zwolni do zalecanej prędkości i zachowa odpowiednią technikę przejazdu. Przy zbyt szybkim wjeździe kierowca odczuje wyraźne podbicie. 

Progi najczęściej wykonywane są z różnego rodzaju materiałów gumowych, tworzyw sztucznych (PCV i kompozyt). 

Najczęściej stosuje się je:

• w strefach przy szkołach,
• na osiedlach,
• na drogach publicznych o ograniczeniu prędkości do 20–30 km/h,
• na terenach, gdzie ruch jest zróżnicowany (osobówki, busy, mniejsze dostawcze).

Progów zwalniających nie można montować na:

• Na drogach publicznych o dopuszczalnej prędkości powyżej 30–40 km/h. Progi stosuje się wyłącznie w strefach uspokojonego ruchu.
• Na drogach wojewódzkich, krajowych i powiatowych. 
• Na drogach, po których odbywa się ruch autobusów, pojazdów ratunkowych i służb miejskich.
• W bezpośrednim sąsiedztwie skrzyżowań – zazwyczaj nie bliżej niż 40–50 m od skrzyżowania.
• Na łukach dróg i odcinkach o ograniczonej widoczności Progi muszą być widoczne z odpowiedniej odległości.
• Na drogach o dużym natężeniu ruchu lub o charakterze tranzytowym Progi nie mogą utrudniać płynności ruchu.
• Na mostach, wiaduktach, w tunelach oraz na dojazdach do nich Ze względu na konstrukcję obiektu inżynierskiego.
• Na jezdniach o nawierzchniach innych niż bitumiczne, jeżeli nie ma możliwości oznakowania poziomego P-25. 
• W miejscach, gdzie spływa woda lub występują problemy z odwodnieniem jezdni Progi nie mogą blokować odpływu.
• Na drogach rowerowych i pieszo-rowerowych. 
• Na mostach, w tunelach oraz nad obiektami inżynierskimi (np. przepustami, przejściami podziemnymi, komorami instalacji wodociągowych czy c.o.), a także w odległości poniżej 10 m od takich konstrukcji, ze względu na ich podatność na uszkodzenia spowodowane wstrząsami od przejeżdżających pojazdów. 
• Tam, gdzie istnieje ryzyko utrudnienia przejazdu pojazdów uprzywilejowanych (zwłaszcza w pobliżu szpitali, remiz, komend).

Przykłady skutecznych progów zwalniających jakie można znaleźć w sklepie Szymkowiak:

Zdjęcie poglądowe	Nazwa	Opis	Link
	Próg zwalniający PZ-90/5	model o długości przejazdowej 90 cm i wysokości 5 cm	https://sklep.szymkowiak.pl/product-pol-2354-Kompletny-prog-zwalniajacy-PZ-90-5.html
	Próg zwalniający PZ-90/7	model wyższy niż PZ-90/5 (opisany powyżej) i o większej długości najazdowej	https://sklep.szymkowiak.pl/product-pol-1100-Kompletny-prog-zwalniajacy-PZ-90-7.html

Czym są progi podrzutowe?

Progi podrzutowe mają bardziej stromy i wyraźny profil, który powoduje mocniejsze podbicie pojazdu przy przekroczeniu określonej prędkości. To rozwiązanie wymusza jazdę nawet poniżej 10 km/h, dlatego stosowane jest w miejscach wymagających szczególnej ostrożności.

Montowanie wymienionych progów jest dopuszczalne wyłącznie na drogach niepublicznych, czyli takich, które nie stanowią własności samorządu lub Skarbu Państwa i nie są przeznaczone do ogólnego użytku. Oznacza to, że progi te mogą być instalowane jedynie na terenach prywatnych, osiedlowych, zakładowych lub innych drogach wewnętrznych, gdzie zarządca drogi samodzielnie decyduje o rodzaju stosowanych urządzeń bezpieczeństwa ruchu.

Wykorzystuje się je głównie:

• na terenach firmowych i przemysłowych,
• przy magazynach i halach produkcyjnych,
• na drogach wewnętrznych bez ruchu pieszych,
• wszędzie tam, gdzie celem jest silne ograniczenie prędkości.

 Progów podrzutowych nie można montować na:

• Poza strefą zamieszkania i strefą Tempo 30 (czyli tam, gdzie dozwolone jest >30 km/h).
• Na drogach z ruchem autobusów i ciężarówek.
• Na drogach wojewódzkich, krajowych i powiatowych. 
• Blisko skrzyżowań – zwykle nie bliżej niż 40 m.
• Na łukach, wzniesieniach i miejscach o słabej widoczności.
• Na drogach o dużym natężeniu lub tranzytowych.
• Na mostach, wiaduktach, w tunelach i na dojazdach do nich.
• W pobliżu szpitali, straży pożarnej, policji – gdzie potrzebny szybki przejazd służb.
• Na drogach rowerowych i pieszo-rowerowych. 
• W miejscach z problemem odwodnienia jezdni.

Jan Kowalski dobiera próg do swojej firmy – co najlepiej wybrać

Jan Kowalski, właściciel firmy, zauważa, że na terenie zakładu kierowcy jeżdżą zbyt szybko. Chce ograniczyć prędkość do około 10 km/h, dlatego kontaktuje się ze sklepem Szymkowiak. W trakcie rozmowy podaje:

• natężenie ruchu ok. 150 pojazdów dziennie,
• oczekiwaną prędkość przejazdu – maks. 10 km/h,
• obciążenie pojazdów – do 3,5 t DMC.

Specjalista wyjaśnia, że progi zwalniające nie zapewniłyby tak niskiej prędkości, natomiast progi podrzutowe są do tego przeznaczone. Doradza model PP-40, PZL-40 lub PZ-40/S, które są progami na tyle agresywnymi, że spowolnią pojazd do prędkości 8-10 km/h. Dodatkowo poleca zakup zestawu mocującego i odpowiedniego oznakowania pionowego, które informuje o niebezpieczeństwie jakim jest próg.

Sołtys szuka rozwiązania przy szkole podstawowej - co najlepiej wybrać

Do sklepu Szymkowiak zgłasza się sołtys jednej z miejscowości. Problem dotyczy drogi prowadzącej obok szkoły podstawowej – kierowcy przejeżdżają tam zdecydowanie za szybko, co zagraża dzieciom, rodzicom i mieszkańcom.

Sołtys chce zamontować próg, który:

• będzie dopuszczony do stosowania na drodze publicznej,
• spowolni ruch do ok. 20 km/h,
• spełni wymagania formalne.

Specjalista sklepu Szymkowiak wyjaśnia, że w tym miejscu należy zastosować próg zwalniający, ponieważ jest zgodny z przepisami dla dróg publicznych, zapewnia odpowiednie ograniczenie prędkości, nie działa zbyt agresywnie pomimo wymuszenia wolnej jazdy. Dobierają wspólnie próg zwalniający PZ-90/5, odpowiedni zestaw mocujący dopasowany do nawierzchni, niezbędne znaki pionowe informujące o progu. Po montażu sołtys ma pewność, że ruch przy szkole zostanie spowolniony do ok. 20 km/h, co realnie poprawi bezpieczeństwo uczniów i pieszych.

Podsumowanie

Progi drogowe ograniczające prędkość pełnią różne funkcje i należy dobierać je świadomie:

• progi zwalniające – do miejsc publicznych, szkół, osiedli, dróg z ruchem pieszych
• progi podrzutowe – do terenów firmowych, magazynowych, dokach załadunkowych i stref wymagających bardzo niskiej prędkości

Dobrze dobrany próg – tak jak w opisanych przypadkach – gwarantuje skuteczne spowolnienie ruchu i zwiększenie bezpieczeństwa. Konsultacja ze specjalistą pozwala uniknąć błędów i dopasować rozwiązanie do rzeczywistych potrzeb.

Ważne: zanim próg zostanie zamocowany na danej drodze musimy mieć pozwolenie na montaż od właściciela drogi. W szczególności należy o tym pamiętać, gdy właścicielem drogi jest jednostka samorządowa (np. gmina, powiat).

Data: 2025.11.21

Autor: Aleksandra Walkowiak, specjalista urządzeń BRD w sklep.szymkowiak.pl